Entrevista con... Javi Maneiro

Javi Maneiro (Heredeiros da Crus): "Con Heredeiros aprendín a amar a música, ensinoume todo canto hai"

Carismático, único. "O fillo da Necha", "Javieriño", "Jarfuxo" o, para entendernos, Javi Maneiro, es el ribeirense que se ganó a los rockeros, y no tan rockeros, de toda Galicia ("e parte do estranxeiro") en los años noventa. Lleva más de veinte años compaginando la vida en la fábrica y la vida en los escenarios, el mono de trabajo y los pantalones rojos de cuero.

Es uno de los cinco gallos de la inolvidable banda Heredeiros da Crus, con la que no solo inundó de música incontables garitos de nuestra tierra, sino que llegó incluso a tocar en Londres y Nueva York. Más tarde creó por separado un proyecto llamado Jabon Blue, con el que publicó cuatro discos antes de su disolución. Actualmente, lucha por sacar adelante un álbum en solitario, del que ya ha presentado un par de canciones con su propio videoclip. También se encuentra estos meses inmerso en una gira llamada "Volta ós Jaliñeiros", con Heredeiros da Crus, que recorre pequeños locales recordando sus conmienzos.

Al contrario que otros líderes natos, Javi es de esos a los que es difícil no admirar. Todo lo que tiene de carismático y salvaje, lo tiene de cercano y familiar. A pesar de su ambición como músico, no deja de ser un padre de familia y un currante como tantos otros. Tras la vuelta de Heredeiros da Crus en el 2012, vuelve a desmelenarse en su lengua madre recordando esas canciones que lo hicieron grande cuando yo misma estaba viniendo al mundo. Luchando por sacar adelante sus proyectos, nunca se ha rendido con la música. Gracias a su desenvoltura y su forma de comerse el escenario, se ha convertido en uno de los vocalistas de rock más queridos de Galicia. Algo me dice que tendremos Javi Maneiro para rato, que pasarán al menos otras dos décadas antes de que cuelgue el micrófono y las gafas de sol.

Bienvenido, Javi. Antes de nada, ¿cómo va la gira “Volta ós jaliñeiros”?

Pois a verdade é que a gira está sendo un éxito. Xa dende o primeiro sabíamos que estaban todas as entradas vendidas, e xa tíñamos esa tranquilidade de se che da ou non che da. Sabes, a parte, que vai estar cheo de xente que realmente é fan do grupo e que van a cantar todos os temas, co cual, para mín significa simplemente ir de festa (risas).

¿Qué viene después?

Pois eu penso que a idea despois é sacar un single novo, que xa temos feito dos ensayos. Está maquetado, e estamos esperando para entrar a gravalo. Intentaremos gravarlle un videoclip chulo para presentar, imaxino, despois de navidades. Así imos metendo ganas para a xira do verán. Esto dos singles funciona moi ben para que a xente teña ganas de máis.

¿Te esperabas que Heredeiros siguiera teniendo este tirón y esta influencia en las nuevas generaciones?

Non, a verdade é que non. Non pensaba nin de coña que puidéramos volver a enganchar á xente xoven. Eu pensei que sería máis una volta para os seguidores de antaño que contaban que querían volver a vernos. A nosa sorpresa foi que cada vez hai máis xente xoven nos concertos, que ven a vernos según o que escoitou, e cando veñen se volven a enganchar, e eso multiplícase. De ahí o éxito de toda esta gira.

Volviendo al parón de Heredeiros da Crus, ¿cómo lo recuerdas?

Cando foi do parón eu flipei porque estaba na casa. Me chamaron pola mañá e me dixeron: “temos un concerto en Sevilla”, quedeime flipado. Logo pola noite me dixeron: “ei, que o grupo se vai a tomar por culo” (risas). Así foi como eu vivín o parón. Realmente logo falamos e nos demos conta de que o mellor si que era parar. Xa había demasiadas tensións. É como calquera relación entre dúas persoas: cando comeza a haber problemas e non temos a misma forma de pensar, creo que o mellor é parar, darse un descanso, e logo, cando se volve (que neste caso se volveu, gracias a dios) xa se colle con máis forza. Creo que a veces os paróns son importantes para retomar con máis forza.

Entonces después de la vuelta, ¿fue todo mejor?

Eu creo que nunca nos levamos tan ben como nesta época na que estamos. Realmente, como nos coñecemos tanto todos, e sabemos como é cada un de nos, sabemos cando debemos falar e cando debemos calar. Se hai que falar ó día seguinte, fálase ó día seguinte. Non é eso de enfrentarnos cara a cara e que salten chispas. Eu creo que o que nos da tamén a madurez da edade é saber esperar para decir o que hai que decir, e realmente decilo á cara. Eso é o que nos fai máis amigos.

En Heredeiros sois todos unos líderes natos, ¿no hay competitividad?

Non, para nada. Realmente, o importante do parón foi que todos fixemos carreira por libre e eso fixo que todo o mundo abrira a mente, sobre todo na música, porque segimos todos na música. Eso fixo que todos melloráramos como músicos. Estábamos moi viciados de coñecernos entre nos, e cando tes que facer cousas novas con outra xente tes que saber certas cousas. Por exemplo, no meu caso con Jabon Blue, fun a persoa que uníu a todos, e tiven que saber motivalos. Eso foi o que me axudou, agora coa volta de Heredeiros, a saber cando podo falar, cando podo calar, cando podo opinar… Nunca trato de impoñerme en nada, so trato de dar a miña opinión. Gracias a dios, agora mesmo Heredeiros somos cinco persoas que temos moito carisma e a cousa funciona.

¿Cómo surgió la colaboración de Rosendo con Heredeiros en “Frenaso no calsonsillo”?

Pois eso surgíu por votarlle juevos. Fomos a grabar, estábamos grabando “¡¡Está que te cajas!!” en Madrid. O estudio estaba traballando a tres turnos: nos de mañán, Rosendo de tarde e Extremoduro de noite. Imagina como era para nos chegar a Madrid a grabar o noso segundo disco, da man de Siniestro total, que para nos eran dioses, e que nos metan no mesmo estudio que Rosendo e Extremoduro. Un día pola mañá, cando estábamos a punto de marchar, non sabíamos nada de quen estaba grabando e descubrimos a Rosendo. Nos agachadiños na porta mirando, e falando, “que está ahí Rosendo, mira tío”. Dixen: “Mañá como o vexa, éntrolle”. E ó día seguinte, entrámoslle. Dixémoslle: “Unha cousa, ten que ser en jallejo. Si chejamos a Jalisia cunha cansión cantada por Rosendo en jallejo somos dioses”. Él aceptó, y le encantó la letra. Nos dice: “Nunca pensé yo que acabaría cantando una canción a una furrucha nun calsonsillo”. Foi impresionante, os dous co peito ó aire, con jreñas, cantando. E o cabrón de Toñito sólo se lle ocurre sacarnos as fotos sin flash. Non teño ningún recuerdo de ese momento. Pensín que tiña unha chea de fotos e nada. Foi impresionante.

A parte de tus compañeros de Heredeiros hay también un músico muy presente en tu carrera: Kuervo. ¿Cómo os conocisteis?

Eu a Kuervo conocino de casualidade. A quen eu coñecía era a Juancho, o baixista, que tocaba nun grupo que se chamaba Tropo, hai moitos anos. Fun un día a ver a Forraje e vin un personaje co que me quedín asombrado. En vez de quedarme co cantante, que é con quen te quedas cando ves un concierto, eu quedín flipado co guitarrista. Era súper perfeccionista: cando había que pisar o pedal, pisábao perfecto; cando había que soltalo, soltábao perfecto; cando había que cantar, cantaba. Cando rematou o concerto e fun ó camerino a saludar a Juancho, coñecín a Kuervo. Ahí foi cando comencei a entablar amistade con él, e hasta a fecha.

¿Cómo nació Jabon Blue?

Jabon Blue naceu co parón de Heredeiros. Eu quería seguir facendo música. Non me imaginaba estar na casa sen facer nada. Non salo nunca da casa non sendo para tocar, e eu quería seguir tocando, seguir facendo música. A miña gran decisión era que facer, porque realmente quería seguir facendo rock ´n´roll, pero si o facía en galego ía ser o mesmo que Heredeiros, e eu son o cantante. Entón vin que eso sería un proxecto condenado ó fracaso. Nese momento me dixen que me da igual o que pense todo o mundo, e que faría algo en castellano. Traballo me costou aprender a componer e a expresarme, pero o fixen e acabín sacando catro discos, co cal me sinto tremendamente orgulloso.

¿Por qué decidisteis parar?

A verdade é que para min o grupo era un grupazo, simplemente que contra o final, sobre o cuarto disco, foi cando foi o boom, ou máis ben o cataplum, da música no noso país. Foi cando a piratería se desmelenou, subíu o IVA cultural e desapareceron a mayoría dos festivales en Galicia. No noso caso, un guitarrista era de Madrid, o baixista era de O Porto, o batera de As Pontes e Kuervo e máis eu de aquí. Entón imaxina á hora de ir a tocar, ou solo de ensayar, a cantidade de pasta que había que invertir para levar ese proxecto adiante. Ó desaparecer todos esos festivales, e os poucos que quedaban tiñan menos recursos á hora de pagar un caché, porque non había axudas públicas, nin de marcas que apostaran por festivales, como antigamente, tivemos que desaparecer, porque era imposible. Eu preferín manter a amistade da xente que estaba conmigo en Jabon Blue antes que perdela por insistir, e que tivéramos que rematar pagando por tocar. A veces é mellor parar.

¿Hay posibilidad de volver?

Non o sei. Decir que non é unha estupidez, porque igual logo un día nos xuntamos, porque cadramos en calquer sitio, e nos apetece facer un concerto, ¿por que non o vamos a facer? É difícil, porque mira de donde somos cada un de nos, non sei donde podría darse esa casualidad, pero sí pode darse. Prefiero decir que non o sei antes que decir un no rotundo, porque nunca se sabe.

Ya que mencionas la piratería hablando de la crisis del sector, ¿estás de acuerdo con subir tu material a Internet?

Co que estou de acordo é que a música non pode ser gratis, porque eu invirto para poder facer unha canción. Si eu teño que poñer pasta do meu bolsillo para ir a un estudio, e pagalo facendo unha inversión ca miña pasta, teño que poder recuperala. É como si un carpinteiro fai portas, e todo o mundo vaille roubar as súas portas. O que sí, a música non  pode ser tan cara, eso o recoñezo. Creo que se abusou moitísimo da xente que compraba música, e a reacción da xente foi a que foi, e con dous cojones.

¿Cuándo crees que podrás publicar tu próximo single en solitario?

Agora non sacarei single, agora voy a polo disco. Xa estou en ello. Teño dúas cancións máis grabadas, xa están maquetadas. Neste momento estou rulándoas por Madrid, iscando lura, como se suele decir. A ver si sale algo interesante que poida safarme de ter que buscarme a vida para poñer eu a pasta, o cal seguramente non pase, pero bueno, esa posibilidade sempre está ahí. E senón pois o farei eu, segurísimamente.

De entre todos los proyectos musicales en los que has participado y todo lo que has creado, ¿de qué estás más orgulloso?

De todo. Todo o que sea facer música me enorgullece. Heredeiros enseñoumo todo. Con eles fun jamberro. Con Heredeiros aprendín a amar á música, ensinoume todo canto hai. Con Jabon Blue intentín mellorar a nivel personal, e tívenme que enfrentar eu solo a un proxecto no que antes éramos cinco e nese momento era eu solo e tiña que facer, non de líder, que non me mola esa palabra, sinon máis ben de nexo de unión, porque ningún de eles se coñecía. Eu era quen coñecía a todos, e eso me enseñou moitísimo, co cal estou moi orgulloso do que fixen con Jabon Blue. Si teño que decir algo que máis orgulloso me faga sentir, probablemente esté por chegar. Oxalá sexa o meu disco en solitario o que me quite de traballar na Frinsa.

A parte de la música, ¿qué otras aficiones tienes?

Un día normal para mín é ir á fábrica, chegar á casa, estar ca familia, levar ás miñas fillas ás súas clases de inglés, de francés, de ballet… Despois o pouco tempo que teño, dedícoo solo á música. Os vicios que teño son traballar, a familia e a música.

Ahora me gustaría que me contaras dos secretos. El primero, ¿cómo es posible compaginar la vida en la fábrica con la vida en los escenarios durante tantos años?

Con moitos sufrimientos e con moitas comeduras de olla, porque realmente pensas que vales para algo máis do que estás facendo. Pero realmente nesa situación hai moitísima peña, entonces por un lado pensas que podrías salir de alí, dedicarte ó que te gusta, pero non chega todo o mundo arriba. O que hai que facer e currar e intentar mellorar como músico e como letrista, e logo ter sorte.

El segundo secreto es, ¿te resulta fácil ser tan natural en el escenario?

Ó principio costoume moito traballo. Sempre fun un tío bastante cortado, pero chegou un momento no que foi o único sitio donde me sinto libre para poder ser eu e facer o que queira, e decir o que queira. E eso é música. Eu na música é donde máis libre me sinto, por eso me encanta subirme a un escenario. Perdinlle o medo a comunicarme coa xente e disfruto como un enano.

¿Estás ya acostumbrado a que te reconozca la gente?

Non é algo que me de dolor de cabeza que me reconozan ou non. Sei que forma parte do mundo da música eso de parar, quitar fotos. Daste conta de quen o fai porque lle gusta a túa música e quen o fai pola tontería e por dar o cante. Eu intento ser educado e estar para eso, porque realmente forma parte de esto. Cando salo de tocar, doume un rule pola barra e saco fotos con todo o mundo e firmo discos a quen queira. Se estou cansado voume ó camerino, tomo dous cacharros e salo outra vez. Disfruto con todo iso. Dame igual que me coñezan ou que non. Para min ir a tocar é saír de festa.

¿Disfrutas más tocando en festivales o en locales pequeños?

A mín o que me gusta en definitiva é tocar. Os locales pequenos son máis entrañables, hai máis contacto coa xente. A parte foi donde comezaches e donde aprendiches todo. Si queres chegar a un escenario grande, tes que empezar polos bares. É donde relamente aprendes a conectar coa xente. Si non eres capaz de encher un bar, olvídate de chegar a un escenario grande. A xente está máis lonxe, non lles ves a cara. Si ves a alguén sonreir, sabes que podes interactuar. Nun festival non ves iso. Pasar polos bares é importantísimo para ter tablas.

¿Veremos algún día un concierto acústico de Javi Maneiro en solitario?

Teño pánico a tocar a guitarra eu solo. Sempre que salo a tocar procuro levar a Kuervo conmigo. Non sei, creo que vou a tardar en facelo. Ojalá tuvera tempo para ir a clases de guitarra. Non me importaría coller ahora a guitarra e tocar en plan fojeira, pero nun pub, donde vai xente a verme tocar, quero que digan que toco a guitarra e que fago o traballo ben. A guitarra de momento déixoa para tocar na casa con amigos ou un día que surge. Pero si vou a un bar irei cando poida facelo ben, ou irei acompañado dun guitarrista.

Para terminar, busca entre todas tus anécdotas la más vergonzosa que se te ocurra.

Non é a máis vergonzosa, pero recordo unha ó pouco de empezar cos Heredeiros, en Portugal, que fixéramos un concerto en Vilar de Mouros, cerca da fronteira con Galicia. Salíranos unha gira por todo Portugal, e ó primeiro que fomos, en Leiria, fixen un streaptease, porque de aquela facíaos eu. A historia foi que era un local cerrado, con moitos chiringuitos, e cada un tiña o seu licor distinto. Eu din unha volta, como fago sempre, e topei cun chiringuito de galegos, que tiñan o “Tónico sexual”. Foi un cachondeo, porque eu non sabía que estaban feitos con absenta. Empecín a meterlle estopa, e cando salín ó escenario iba lanzado. O streaptease foi absolutamente integral. Non solo foi integral, sinon que me tirei ó medio do público, empecín a espantar a todo o mundo, zapateábanme ó chan. Levanteime e, de casualidad, zapateáronme contra as vallas, e o que se encargaba da seguridad me colleu e subeume ó escenario. Aínda lle votamos outras cinco cancións máis, e estaban a pedradas con nos, que o chan era de gravilla. Ese foi o primeiro concerto desa gira e perdemos oito máis. Ademáis nos meteran oito millóns de escudos de multa por “daño moral e escándalo público”. Escapamos que viña a policía a por nos. A mín buscábanme pero eu marchín para o local dos jallejos outra vez. Víñamne buscar: “Vamos, vamos, que ven a polisía, que xa cobramos e queren a pasta”. A verdade e que me sinto avergonzado porque perdemos unha gira importante e porque ojalá puidera ver esas imágenes para ver ben o que pasou. Non sei como puden perder os papeles de tal maneira, que un concerto acabara sendo un puto escándalo. O tío que nos levou acabou chorando. Decía: “Jodéchesme a miña carreira como productor musical. O que fixéchedes non ten perdón de dios”. Ahora pénsalo e dis ti: “Joder, que pouco control co Tónico sexual tuven” (risas).

Gracias por todo, Javi.